ភិរម្យភាសាអ៊ូ ហៅ ក្រម ង៉ុយ
ភិរម្យភាសាអ៊ូ ហៅ ក្រម ង៉ុយ មិនទាន់មានអ្នកជំនួស
ក្រម ង៉ុយ ឬ ព្រះភិរម្យភាសា អ៊ូ ហៅ ង៉ុយ ឬ តាង៉ុយ ជាខេមរៈកវីប្រិយជាពុទ្ធសាសនិក ត្រូវបានប្រជាជាតិខ្មែរស្គាល់និងចងចាំអស់រយៈកាលជិតមួយសតវត្សរ៍ មកហើយ ក៏នៅតែរក្សាបានប្រជាប្រិយនិងឥទ្ធិពលនៅក្នុងស្មារតីខ្មែរតាមរយៈ កម្រងពាក្យប្រៀនប្រដៅរបស់គាត់ដែលមានដើមកំណើតជាកំណាព្យចំរៀងសាដៀវ ហើយរហូតមកដល់ពេលនេះមិនទាន់មានកវីណាម្នាក់អាចជំនួសលោកបាននៅឡើយ ។
កុមារ ង៉ុយ កើតនៅឆ្នាំ១៨៦៥ នៅឃុំកំបូល ស្រុកភ្នំពេញ (សព្វថ្ងៃស្រុកអង្គស្នួល) ខេត្តកណ្តាល ។ ក្រមង៉ុយ មាននាមដើមថា អ៊ុក អ៊ូ ប៉ុន្តែមាតា បិតា ហៅលោកថា ង៉ុយៗ ទើបបានជាប់នាមនេះរៀងរហូតមក ។
កាលនៅ កុមារភាព កុមារអ៊ូ បានទៅស្នាក់សិក្សានឹងលោកចៅអធិការវត្តអង្គបឹងចក នាស្រុកកំណើតរបស់លោក ។ កុមារអ៊ុក អ៊ូ ហៅ ង៉ុយ ជាក្មេងឧស្សាហ៍រៀនសូត្រ ហើយបានបួសជាសាមណេរ និង បានសិក្សាធម៌អាថ៌បានជ្រៅជ្រះ ។ លុះពេញវ័យ២១ឆ្នាំ សាមណេររូបនេះបានបំពេញឧប្បសម្បទាជាភិក្ខុ ។ ភិក្ខុអង្គនេះបានស្វះស្វែងសិក្សាធម៌អាថ៌ផ្នែកបរិយត្តិធម៌ ហើយបានរៀនបកប្រែព្រះត្រៃបិដកដំបូងក្នុងសំណាក់លោកគ្រូអាចារ្យទិ ត្យ គង់នៅវត្តអង្គបឹងចក ភូមិបែកស្គរ ឃុំបែកចាន ស្រុកភ្នំពេញខេត្តកណ្តាល ។ បន្ទាប់ពីប្រែព្រះត្រៃបិដក ភិក្ខុ ង៉ុយ ស្វែងរៀនវិបស្សនាកម្មដ្ឋានក្នុងសំណាក់ព្រះអាចារ្យជាច្រើនកន្លែង ទៀត ។
ក្រោយពីបានចាកសិក្ខាបទមកជាគ្រហស្ថ បណ្ឌិត អ៊ុក អ៊ូ ហៅ ង៉ុយ បានរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍នៅឃុំបែកចាន ស្រុកភ្នំពេញ ហើយប្រកបរបរជាកសិករសាមញ្ញម្នាក់ក្នុងឃុំនេះ ។ លោកមានបុត្រ៦នាក់ ដែលក្នុងនោះមានម្នាក់មានកិត្តិនាមល្បីល្បាញខាងសំនួនវោហាដែលខ្មែរ គ្រប់រូបបានស្គាល់នាមថា អាចារ្យ ចុង ឬ បណ្ឌិត អ៊ូ ចុង ។ គួរកត់សម្គាល់ថា អាចារ្យ ចុង បានអនិច្ចកម្មក្នុងគុកនយោបាយនាឆ្នាំ១៩៥៥ ពេលបោះឆ្នោតប្រកួតប្រជែងរវាងគណៈបក្សប្រជាធិបតេយ្យ និង គណៈបក្សសង្គមរាស្ត្រនិយម ។
ជីវភាពជាកសិករ បណ្ឌិត ង៉ុយ មានប្រជាប្រិយភាពយ៉ាងខ្លាំងខាងវោហាកោសល្យ និង ល្បិចល្បើកលើកដាក់តាក់តែងចែងចងកងកំណាព្យកាពឃ្លោងបានភ្លាមៗ ( មានទំនងប្រហាក់ប្រហែល សន្ធរវោហា ម៉ុក ) សម្រាប់ច្រៀងនឹងសំនៀងសាដៀវយ៉ាងពីរោះក្រអែមក្រអូន ហើយថែមទាំងមានចំណេះដឹងខាងធម៌អាថ៌យ៉ាងខ្ពង់ខ្ពស់ដែលបណ្តាលឱ្យកសិករ ឯទៀតៗស្រលាញ់រាប់អានចាត់ទុកលោកជាអ្នកប្រាជ្ញក្នុងស្រុកភូមិ ទើបពួកគេបានហៅលោកថា “ ភិរម្យ ង៉ុយ “ ។
ដោយសារប្រជាប្រិយភាព និង ទទួលបាននូវការគោរពរាប់អាន លើកសរសើរនេះ ទើបរដ្ឋអំណាចបានតែងតាំងលោកជា “ ក្រម “ គឺជាជនដែលមានភារៈក្នុងការធ្វើទំនាក់ទំនងរវាងរដ្ឋបាល និង ប្រជារាស្ត្រក្នុងឃុំ មានទំនងដូចជាជំទប់នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះដែរ ។ ដោយហេតុនេះឯងទើបលោកត្រូវបានគេហៅលោកថា “ ក្រម ង៉ុយ “ រហូតដល់សព្វថ្ងៃ ។
បានឮតៗមកថា ក្នុងឋានៈជា ក្រម នេះ បណ្ឌិត ង៉ុយ បំពេញការងារពុំសូវជាទីគាប់ចិត្តរាជការឡើយ ត្បិតជារឿយៗលោកមិនបានធ្វើតាមការតម្រូវរបស់រាជការដែលតម្រូវឱ្យ លោកទារពន្ធដារ និង គំរាមកំហែងប្រជារាស្ត្រខ្មែរជាដើមឡើយ ត្បិតគាត់មានចិត្តអាណិតអាសូរខ្មែរដែលក្រខ្សត់ និង ឆោតល្ងង់ ។
នៅរាល់រំហើយរដូវ ក្រោយពីបញ្ចប់កិច្ចការច្រូតកាត់ ក្រម ង៉ុយ តែងតែត្រាច់ចរទេសនាប្រៀនប្រដៅ និង ច្រៀងកំណាព្យអមដោយឧបករណ៍តន្ត្រី សាដៀវ ដ៏មានសំនៀងក្រលួចពីភូមិមួយទៅភូមិមួយឥតទំនេរ ។ ពុំមែនជាសំនៀងច្រៀងសំណើចសើចអំណរត្រេកអរឡើយ ប៉ុន្តែចម្រៀងដ៏ក្រលួចនេះគឺជាទំនួញទួញយំយែកអាល័យអាឡោះស្រណោះ អាណិតជាតិខ្មែរដែលកំពុងលង់លិចដោយក្តីក្រទុរគត ល្ងង់ខ្លៅ ឈ្លោះប្រកែក បែកបាក់សាមគ្គីគ្នាឯងខ្វែងគំនិតយ៉ាងស្រួចស្រាវ ។ ល ។ ហើយត្រូវរងដោយទម្ងន់នៃពន្ធដារពីសំណាក់រដ្ឋអំណាចអាណានិគមន៍ បារាំង និង នៅចំពោះមុខភាពរហ័សរហួននៃជនបរទេសដូចជាចិន និង យួនជាដើមដែលពូកែទាំងខាងកេងចំណេញស្រស់ៗ និង ល្បិចកលផ្សេងៗមកលើខ្មែរដែលជាម្ចាស់ទឹកដី ។
សំនៀងតំអូញតំអែរនៃកវីរូបនេះបានលេចឮសុះសាយឆ្ងាយដល់រាជធានី ហើយសម្តេចចក្រីបានហៅលោកឱ្យទៅច្រៀងថ្វាយព្រះករុណាស៊ីសុវត្ថិ ។ ព្រះរាជាខ្មែរអង្គនេះសព្វព្រះទ័យជាខ្លាំងនិងបានប្រទានរង្វាន់ជា ប្រាក់កាស ជាពិសេសព្រះអង្គបានប្រទានគោរម្យងារដល់ខេមរៈបណ្ឌិតកវីពុទ្ធសាសនិក រូបនេះថា “ ព្រះភិរម្យភាសា “ ។ ដោយហេតុនេះឯង ទើបលោកត្រូវបានគេហៅថា “ភិរម្យភាសា អ៊ូ “ រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ ។
ភាពរន្ទឺនៃព្រះភិរម្យភាសាអ៊ូ ហៅ ង៉ុយ នេះបានបន្តឮដល់លោក សឺ ដេស ជាសមាជិកសាលាបារាំងចុងបូព៌ាប្រទេស ទើបបាននាំកវីយើងទៅជួបអ្នកស្រីស៊ុយសាន កាប៉ឺឡែស នាយិកានៃវិទ្យាស្ថានពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ ។ ស្ត្រីជាតិបារាំងរូបនេះ បានសុំឱ្យលោកព្រះភិរម្យភាសា យើងច្រៀងរង្វើលៗ ដើម្បីឱ្យអ្នកប្រាជ្ញនៅពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យកត់ត្រានូវពាក្យពេចន៍ កំណាព្យទាំងអស់របស់លោក ។
អ្នកស្រីកាប៉ឺឡែស បានឱ្យរង្វាន់ជាប្រាក់១រៀលដល់កវីយើង ដែលការណ៍នេះត្រូវបានពួកអ្នកសិក្សាទាំងឡាយយល់ថា ថ្វីត្បិតតែប្រាក់នេះមានចំនួនតិចតួចក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែស្ទើរតែអាចចាត់ជាព្រិត្តិការណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្របាន ដោយពួកគេយល់ថា ប្រាក់១រៀលនោះតិចមែន ប៉ុន្តែវាជាសក្ខីភាពដែលថា ពួកបារាំងមិនមែនសុទ្ធតែជាពួកជនដែលមកធ្វើអាណានិគមន៍លើ ប្រជារាស្ត្រខ្មែរ និង ជិះជាន់ធ្វើបាបខ្មែរទាំងអស់ឡើយ គឺក៏គង់មានបារាំងខ្លះមានគំនិតគោរពស្រលាញ់រាប់អាន និង ចង់រក្សាអ្វីដែលជាវប្បធម៌របស់ខ្មែរដែរ ។
ទិដ្ឋភាពនេះគួរកត់ចំណាំផងដែរថា ចារិតខ្មែរមិនសូវខ្វល់ខ្វាយក្នុងការកត់ត្រាទុកជាឯកសារឡើយ គឺចូលចិត្តបណ្តែតបណ្តោយឱ្យបាត់បង់ទៅតាមពេលវេលា សូម្បីតែព្រះករុណា ស៊ីសុវត្ថិ ដែលជាអង្គមហាក្សត្រក៏ពុំបានភ្នកនឹកគិតបញ្ជាឱ្យគេកត់ត្រាទុកនូ វកំណាព្យរបស់ក្រមង៉ុយដែរ ដោយព្រះអង្គបានត្រឹមតែសំដែងនូវការសព្វព្រះទ័យតាមរយៈការប្រទាននូវ រង្វាន់ជាប្រាក់ជាដើមតែប៉ុណ្ណោះ ដែលប្រការនេះហាក់សរឱ្យឃើញថា ចារិតខ្មែរឱ្យតម្លៃទៅលើអ្វីមួយតាមរយៈតម្លៃជាប្រាក់កាស និង ងារច្រើនជាង ។ កំណាព្យរបស់ក្រម ង៉ុយ នេះប្រសិនបើពុំមានគំនិតរបស់អ្នកស្រី កាប៉ឺឡែស ដែលជាជាតិបារាំងជាអ្នកឱ្យគេកត់ត្រាទុកទេនោះ ម្ល៉េះសមប្រជាជាតិខ្មែរបានបាត់បង់កំណាព្យរបស់គាត់ដែលជាកម្រង ប្រៀនប្រដៅដ៏ប្រសើរនិងមានវិសាលភាពទូលំទូលាយនេះទៅហើយ ។
កាលនោះវិទ្យាស្ថានពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ បានរៀបចំ និង បោះពុម្ពកំណាព្យសំដីចំរៀងសាដៀវរបស់ព្រះភិរម្យភសា អ៊ូ ជាសៀវភៅតូចៗចំនួន៤ក្បាល ។
ឆ្នាំ១៩៣៩ ទឹកដីខ្មែរពុំមាន ព្រះភិរម្យភសា អ៊ូ ហៅ ក្រម ង៉ុយ ឬ ង៉ុយ ឬ តាង៉ុយ ទៀតឡើយ ដោយគាត់បានទទួលអនិច្ចកម្មនៅឆ្នាំនោះ ក្នុងជន្មាយុ៧១ឆ្នាំ ។
កម្រងពាក្យប្រៀនប្រដៅរបស់ ក្រម ង៉ុយ ត្រូវបានខេមរៈជាតិទទួលស្គាល់ជាទូទៅថា មានសេចក្តីជ្រាលជ្រៅទូលំទូលាយ ជាពាក្យសាមញ្ញ ងាយយល់សម្រាប់ទាំងបុគ្គលដែលមានការសិក្សាជ្រះជ្រៅ និង អ្នកមានការអប់រំតិចតួច ឬ មិនមានការអប់រំសោះក៏អាចស្តាប់យល់បានដោយគាត់ពុំបានប្រើឧបមាណវិធី ឡើយ ពោលគឺគាត់និយាយចំៗសេចក្តីតែម្តង ដូចដែលមានសម្រង់ខាងក្រោមខាងក្រោមជាដើម៖
បើចង់ស្រាលខ្លួន រៀនសូត្រឱ្យមួន ឱ្យមាំឱ្យស្ទាត់
កុំចេះស្ទាក់ស្ទើរ ល្ងីល្ងើឥតបទ បើចេះប្រាកដ
ប្រាក់រត់តាមហៅ ។
កុំថ្នមកម្លាំង កាប់ជីកចូកចាំង កុំថារងាក្តៅ
ធ្វើអ្វីឱ្យឆ្អិន កុំឱ្យខ្លោចឆៅ កុំដេកតែខ្លៅ
ក្រក្រៅសណ្តាប់ ។
បើល្ងង់ឱ្យចេះ រករៀនតម្រិះ រិះរកតម្រាប់
ឥន្ទ្រិយឆ្វេងស្តាំ កុំចាំគេប្រាប់ រៀនស្តីរៀនស្តាប់
រៀនមើលឱ្យស្តែង ។
កើតមកជាមនុស្ស ទោះស្រីទោះប្រុស មិនដែលចេះឯង
បើក្រឱ្យមាន វិញ្ញាណចេះក្រែង គិតគ្រប់កន្លែង
កុំដេកតែក្រ ។
ជាច្រើនទស្សវត្សមកហើយ ប្រទេសខ្មែរនៅពុំទាន់ប្រសូត្របានអ្នកនិពន្ធណាម្នាក់ដែលអាច ប្រៀបផ្ទឹមនឹងព្រះភិរម្យភសា អ៊ូ ហៅ ង៉ុយ នៅឡើយ ។
មានការពណ៌នាអំពីបុគ្គលភាពរបស់ ក្រម ង៉ុយ ថា គាត់មានមាឌដំបង ក្រអាញ សំលេងឮខ្លាំង និង ធ្ងន់ មានដំណើរស្វាហាប់ សក់ជ្រងផ្កាថ្កូវ មុខរា ថ្ងាសទូលាយ ថ្គាមរីក សម្បុរសណ្តែកបាយ ហើយដុះពោះទៀតផង ដែលប្រការនេះជាកត្តាអំណោយផលសម្រាប់ការច្រៀងសាដៀវរបស់គាត់ ។ ត្រូវបានគេដឹងតៗគ្នាមកដែរថា គាត់ក៏ជាអ្នកភ្លេងអារក្សផងដែរ ។
កម្រងកំណាព្យប្រៀនប្រដៅរបស់ក្រម ង៉ុយ ត្រូវបានគេបោះពុម្ព និង ថតចម្លងជាសៀវភៅធ្វើអាជីវកម្មយ៉ាងមានប្រជាប្រិយជាច្រើនលើកច្រើនសា សឹងមិនអាចគណនាចំនួនបាន ។ សោតឯខេមរៈជន គ្រប់រូបសឹងតែចេះចាំចំណុចខ្លះនៃកំណាព្យរបស់គាត់ ។ នាមរបស់គាត់ក៏ត្រូវបានគេប្រើជាឈ្មោះមជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាល វិជ្ជាជីវៈផងដែរ ។
សព្វថ្ងៃនេះសាលារាជធានីភ្នំពេញបានកសាងរូបសំណាករបស់ បណ្ឌិត ព្រះភិរម្យភសាអ៊ូ ហៅ ង៉ុយ ពីថ្ម អង្គុយលេងសាដៀវ តាំងនៅក្នុងសួនច្បារសាធរណៈមួយកន្លែងនៅសង្កាត់ចតុមុខ ដោយមានចារិកនូវពាក្យប្រៀនប្រដៅខ្លះរបស់គាត់នៅនឹងសិលាទីនោះផងដែរ ។
ការប្រៀនប្រដៅរបស់បណ្ឌិតរូបនេះសម្រាប់ទាំងប្រជារាស្ត្រសាស្រុក ស្រែចំការ និង អ្នកទីក្រុង ទាំងមន្ត្រីរាជការ រហូតដល់ព្រះសង្ឃ ឱ្យមានការភ្ញាក់រលឹក កុំឱ្យប្រកាន់ខុស ឱ្យមានគំនិតគិតមានកំណើតកើតបញ្ញា មានការសាមគ្គីគ្នា កុំឱ្យឈ្លោះប្រកែក កុំឱ្យខ្ជិលច្រអូស កុំឱ្យប្រព្រឹត្តអំពើអបាយមុខផ្សេងៗ មានស្រា ស្រី និង ល្បែងភ្នាល់នានាជាដើម អំពីការគោរពប្រតិបត្តិមាតា បិតា និង ការរើសគូប្រចាំជីវិត ក៏ដូចជាកុំឱ្យកាន់ភាពក្រអឺតក្រទមអួតអាងមាសប្រាក់ឋានៈ បុណ្យស័ក្ត ឱ្យខិតសិក្សារៀនសូត្រជាដើម ។
Post a Comment